Την τελευταία τριακονταετία τεκμηριώθηκε η άποψη ότι ο καρκίνος είναι γενετική ασθένεια, δεδομένου ότι αυτό που σε τελευταία ανάλυση «πάσχει» είναι το γενετικό υλικό των κυττάρων, δηλαδή το DNA. Περιβαλλοντικοί παράγοντες κυρίως η ακτινοβολία και χημικοί παράγοντες προκαλούν βλάβες (μεταλλάξεις) στο DNA, οι οποίες συμβάλουν-επάγουν την καρκινική εξαλλαγή. Η υιοθέτηση αυτής της θέσης για την φύση και τα αίτια των κακοηθειών, πέρα από την ανάπτυξη ερευνητικών δραστηριοτήτων που συνέβαλαν στη κατανόηση της καρκινογένεσης, οδήγησαν και στην καθιέρωση μιας σειράς νέων εξετάσεων, οι οποίες είναι απαραίτητες για την πληρέστερη διάγνωση και αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση του καρκίνου. Οι γενετικές εξετάσεις για τον καρκίνο συνεχώς εξελίσσονται και διευρύνονται.
Υπό το φως αυτών των εξελίξεων το 1996 ενεργοποιήθηκε το Τμήμα Ογκολογικής Γενετικής του Νοσοκομείου «Ο Αγιος Σάββας» το οποίο λειτούργησε ως τμήμα του ερευνητικού κέντρου «Γ.ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ» έως το 2013 οπότε και εντάθηκε ως ανεξάρτητο τμήμα στον εργαστηριακού τομέα (ΦΕΚ Β875/2013).
Το τμήμα προσφέρει εξετάσεις σε ογκολογικούς ασθενείς που αφορούν στη διάγνωση, πρόγνωση και παρακολούθηση της ανταπόκρισης στη θεραπεία καθώς και γενετική συμβουλευτική στον τομέα του κληρονομικού καρκίνου. Επι πλέον προσφέρει προπτυχιακή και μεταπτυχιακή εκπαίδευση (διδακτορικές διατριβές, διπλωματικές εργασίες, πρακτικές, και επιμορφωτικά σεμινάρια). Επίσης έχει αξιόλογη ερευνητική δραστηριότητα με δημοσιεύσεις και παρουσιάσεις σε διεθνή περιοδικά και συνέδρια . Το τμήμα έχει επιλεγεί ως ένα από τα εκπαιδευτικά κέντρα για την άσκηση νέων ειδικευομένων στην νεοσυσταθείσα ειδικότητας της εργαστηριακής γενετικής (ΦΕΚΒ1355/19.4.2019)
Ειδικότερα για τις γενετικές εξετάσεις, οι οποίες αποτελούν και το κύριο εργο του τμήματος ογκολογικής γενετικής (μοριακές και κυταρογενετικές), θα πρέπει να υπογραμμισθεί ότι παρέχουν ακριβεστερη εκτίμηση του είδους του καρκίνου και του σταδίου εξέλιξης του. Σε πολλές περιπτώσεις με την διαφορική διάγνωση λύνουν δυσεπίλυτα διαγνωστικά προβλήματα με συνέπεια την πληρέστερη αντιμετώπιση του ασθενούς. Οι προγνωστικές εξετάσεις συντελούν στην εκτίμηση της επιθετικότητας των όγκων και επηρεάζουν την θεραπευτική τακτική. Εδώ πρέπει να υπογραμμισθει ότι σήμερα σύμφωνα με τις επιταγές της WHO οι γενετικές εξετάσεις είναι αναπόσπαστο μέρος της διάγνωσης ιδιαίτερα στις αιματολογικές κακοήθειες και τα σαρκώματα.
Για αυτό το λόγο δεν υπάρχει διεθνώς Ογκολογικό Νοσοκομείο χωρίς τμήμα Γενετικής. Την τελευταία δεκαετία έχει καθιερωθεί η ανάγκη της εξειδικευμένη γενετικής διάγνωσης, η οποία οδηγεί-συμβάλει στην λεγόμενη στοχευμένη θεραπεία. Με την ανίχνευση γενετικών δεικτών, συνήθως ειδικών μεταλλάξεων, ο θεράπων ιατρός γνωρίζει ποιό μοναδικό φάρμακο έχει την καταλληλότερη ανταπόκριση για τον συγκεκριμένο ασθενή και επί πλεον ποια φάρμακα δεν θα εχουν καμμία αποτελεσματικότητα. Με αυτό τον τρόπο ενισχύεται η αποτελεσματικότητα της θεραπείας, μειώνεται η τοξικότητα και περιορίζεται η μεγάλη δαπάνη των γενικών αντικαρκινικών φαρμάκων και των συνδυασμών τους.
Το τμήμα Γενετικής του Νοσοκομείου «Ο Αγιος Σάββας» μέχρι σήμερα προσφέρει σε μόνιμη βάση τις υπηρεσίες του στους ασθενείς του Νοσοκομείου, και σε ασθενείς άλλων Νοσοκομείων της Αττικής και της επαρχίας, δεδομένου ότι ορισμένες από τις εξετάσεις του δεν προσφέρονται από κανένα άλλο εργαστήριο του Δημοσίου. Στο τμήμα Γενετικής σήμερα εκτελούνται περισσότερες από 30 διαφορετικές εξετάσεις και η Γενετική συμβουλευτική για τα κληρονομούμενα καρκινικά σύνδρομα.
Στο προσωπικό του τμήματος είναι ενταγμένοι έως και σήμερα οι κάτωθι:
Μόνιμο προσωπικό
Δημητριάδης Ευθύμιος – Αν . Προϊστάμενος
Βιολόγος
MSc. Ιατρική Γενετική- Medical School, University of Newcastle,UK
Phd. Γενετική Καρκίνου- Ιατρική Σχολή, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων
Ρίζου Ελένη – Υπευθ. Κυτταρογενετικής
Βιολόγος
Phd. Κυτταρογενετική Καρκίνου- Ιατρική Σχολή, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων
Μαχαίρα Λουΐζα- Υπευθ. Μοριακής Γενετικής
Βιολόγος
Phd. Μοριακή Γενετική Καρκίνου- Ιατρική Σχολή , Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων
Παπακώστα Αλεξάνδρα
Τεχνολόγος Ιατρικών Εργαστηρίων , ΤΕ
Μεταπτυχιακό- Δημόσια Υγεία – ΕΣΔΥ
Γίδαρη Ουρανία
Τεχνολόγος Ιατρικών Εργαστηρίων , ΤΕ
Μεταπτυχιακό- Διοίκηση Μονάδων Υγείας – ΕΑΠ